诗丽吉王太后泰服大揭秘，由王室告诉你泰式服装的美！

南陆

对泰国文化有了解的同学肯定知道，在一些重大的正式场合中，泰服这种装扮是一定会见到的，华丽的泰服代表了泰国独特的文化，尤其是皇室成员，更是时常借用泰服这个媒介，向世界展示泰国的魅力。今天，我们就来带大家看看九世王诗丽吉王后、现王太后曾经穿过的几套泰服，一起来体验一下泰国专属的魅力吧！

ในการตามเสด็จฯ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เยือน 15 ประเทศ ในทวีปอเมริกาและยุโรป เมื่อปี พ.ศ. 2503 ของสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ พระองค์ทรงตระหนักว่าการแต่งกายแบบดั้งเดิมของไทยในชีวิตประจำ วันถูกอิทธิพลวัฒนธรรมตะวันตกกลืนหายไปในที่สุดกลายเป็นแบบตะวันตกเกือบทั้งสิ้น ไม่มีเครื่องแต่งกายที่เป็นแบบฉบับประจำชาติเหมือนเครื่องแต่งกายของบางประเทศที่เป็นที่รู้จักกันอย่างแพร่หลายทั่วโลก เช่น ส่าหรีของอินเดีย หรือกิโมโนของญี่ปุ่น ด้วยเหตุนี้ พระองค์จึงทรงมีพระราชดำริว่า เครื่องแต่งกายสำหรับพระองค์นั้นควรจะมีแบบแผนที่ชัดเจนและที่สำคัญต้องแสดงถึงความเป็นไทยให้นานาประเทศได้รู้จัก และจะได้ใช้โอกาสนี้นำเสนอคุณค่าทางศิลปะที่อยู่ในผ้าและเครื่องประดับของไทยผ่านฉลองพระองค์ชุดไทยที่ภายหลังเรียกว่า “ชุดไทยพระราชนิยม” โดยประยุกต์จากการแต่งกายของสตรีสมัยโบราณ
在1960年，诗丽吉王太后随同普密蓬国王出访欧美十五国时，她非常担心泰国传统的穿衣打扮会被西方的文化吞噬，泰国传统的服饰会被取代，泰国也不再拥有像印度纱丽、日本和服一样象征民族特征的服饰。正因为如此，王太后下令自己的服饰需要经过清晰的设计，要向全世界的人展示泰国的文化，将泰国布料和泰国的装饰品呈现在世人面前，这些服饰的灵感都来自古代泰国女性的穿衣打扮，成为了固定的泰式套装。

สมเด็จพระนางเจ้าฯพระบรมราชินีนาถ ทรงตามเสด็จพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเยือนยุโรปและอเมริกาอย่างเป็นทางการได้มีพระราชดำริว่า จะสร้างสรรค์รูปแบบการแต่งกายชุดไทยที่แสดงความเป็นเอกลักษณ์ไทย จึงโปรดฯ ให้นางสนองพระโอษฐ์ไปศึกษาค้นคว้าและคิดสร้างสรรค์ชุดแต่งกายสตรีไทย โดยให้มีความคล่องตัวและเหมาะสมกับวิถีชีวิตปัจจุบัน ซึ่งทำให้เกิด ชุดไทยพระราชนิยม ซึ่งสมเด็จฯ พระราชทานชื่อชุดเหล่านั้น ดังนี้
在诗丽吉王太后随同普密蓬国王出访欧美国家期间，下令要打造代表泰国特定的服饰，让侍女去学习并设计泰国女性服饰，所设计的服饰要合身轻便，还要符合现代人的生活习惯，就出现了下面这些王太后钦赐名字的泰国服饰。

01|

ชุดไทยจักรพรรดิ ตั้งชื่อตามพระที่นั่งจักรพรรดิพิมาน ใช้ซิ่นไหมหรือยกทอง เอวจีบ จีบหน้า มีชายพก ห่มแพรจีบแบบไทย เป็นชั้นที่หนึ่งก่อนแล้วจึงใช้สไบปักอย่างสตรีบรรณาศักดิ์สมัยโบราณ ห่มทับแพรจีบอีกชั้นหนึ่ง ใช้เข็มขัดไทยคาด ใช้ในโอกาสพิเศษที่กำหนดให้แต่งกายแบบเต็มยศ
乍迦博碧曼泰服：名字根据大皇宫的乍迦博碧曼宫而来，使用信麦或优通这两种泰丝制成，收腰，身前收紧，腰间有布结，披扎好的一块泰丝，最先穿的是像古代王公贵族的夫人一样的胸衣，然后再披上一层泰丝，系泰式腰带。在规定要完全按照爵位装扮时才会使用这套泰服。

02|

ชุดไทยจักรี ตั้งชื่อตามพระที่นั่งจักรีมหาประสาท (ชุดไทยห่มสไบ) ซิ่นมีจีบยกข้างหน้า มีชายพก ใช้ผ้ายกมีเชิงหรือยกทั้งตัวคาดเข็มขัดไทย ท่อนบนเป็นสไบ จะเย็บติดกับซิ่นหรือท่อนเดียวกัน หรือจะมีสไบห่มต่างหากก็ได้เปิดบ่าข้างหนึ่ง ชายสไบคลุมทิ้งชายด้านหลังยาวตามเห็นสมควร ใช้สำหรับงานตอนค่ำ สวมใส่เครื่องประดับให้งดงามตามโอกาส
节基泰服：名字由大皇宫节基殿而来，泰丝在身前扎起，腰间有布结，使用泰丝系于腰间，上半身穿裹胸布，可以和下半身缝制在一起或分开，也可以露出一边的肩膀，胸衣的后面可以适当留长。用于夜间的活动，根据时机装扮适当的装饰。

03|

ชุดไทยดุสิต ตั้งชื่อตามพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท ตัวเสื้อไม่มีแขน คอด้านหน้า-หลัง คว้านกว้าง มีลวดลายสวยงาม เหมาะกับการสวมสายสะพายในพระราชพิธีเต็มยศ ใช้ผ้ายกไหมหรือยกทอง จีบหน้า มีชายพก จีบเอว ใช้เข็มขัดไทยคาด เป็นเสื้อผ่าหลัง และปักเป็นลวดลายด้วยไข่มุก ลูกปัดหรือเลื่อม ใช้ในงานพระราชพิธีตอนค่ำ ที่กำหนดให้แต่งกายเต็มยศ
律实泰服：名字源于泰国大皇宫内的律实殿，无袖，前后均为宽圆衣领，有漂亮的花纹，很适合在佩戴饰带的时候穿着，使用优麦或优通两种泰丝制成，身前收紧，腰间有布结，收腰，用泰式腰带系于腰间，是露背服装，有珍珠、宝石和宝珠的刺绣图案。适用于夜间皇家活动，在规定要完全按照爵位装扮使用。

04|

ชุดไทยบรมพิมาน ตั้งชื่อตามพระที่นั่งบรมพิมาน ใช้ผ้ายกไหมหรือยกทองมีเชิง หรือยกทองทั้งตัวก็ได้ตัดติดกันกับตัวเสื้อ หรือเป็นเสื้อคนละท่อนก็ได้ซิ่นจีบหน้ามีชายพก ยาวจรดข้อเท้า ใช่เข็มขัดไทยคาดเสื้อ คอกลม ขอบตั้ง ผ่าด้านหน้าหรือด้านหลังก็ได้ แขนยาว ใช้สำหรับงานพิธีตอนค่ำ เหมาะสำหรับงานพิธีเต็มยศและครึ่งยศ เช่น งานอุทยานสโมสร งานพระราชทานเลี้ยงอาหารค่ำอย่างเป็นทางการ หรือเป็น ชุดเจ้าสาว
武隆碧曼泰服：根据大皇宫的武隆碧曼宫而命名，用优迈或优通这两种泰丝制成，或者全身全身都用一体的优通泰丝缝制，也可以分成上下两段，腰间有布结，长度位于脚踝，用腰带束于腰间，圆领，边缘下垂，可以位于身前也可以位于身后，长袖。适合夜间的活动，在规定要完全或不完全按照爵位装扮使用，例如婚礼、正式的皇家晚宴或者是新娘礼服。

05|

ชุดไทยอมรินทร์ ตั้งชื่อตามพระที่นั่งอมรินทร์วินิจฉัย แบบเหมือนไทยจิตรลดา ต่างกันที่ใช้ผ้าและเครื่องประดับหรูหรากว่าไทยจิตรลดา ใช้ผ้าไหมยกดอกที่มีทองแกมหรือยกทองทั้งตัว เสื้อคนละท่อนกับซิ่น ไม่มีเข็มขัด ใช้สำหรับพิธีตอนค่ำ เหมาะสมสำหรับงานเลี้ยงรับรองรับเสด็จ ไปดูละครตอนค่ำ และ เฉพาะในงานพระราชพิธีสวนสนามในวันเฉลิมพระชนมพรรษา ประดับเครื่องราชอิสริยาภรณ์ หรือ ใช้ในโอกาสพิเศษที่กำหนดให้แต่งกายเต็มยศหรือครึ่งยศ เช่น ในงานพระราชพิธีหรืองานสโมสรสันนิบาต
因陀罗泰服：名字源于大王宫因陀罗殿，样式很像吉拉达泰服，不同之处在于使用了更加华丽的布料和装饰，使用有金丝线的花纹布或者全身都用优通泰丝缝制，上半身分开，没有腰带。适合晚间的活动，可以用于迎接皇室成员的宴会，或在晚上去看戏剧表演。在庆祝国王生日的宴会活动时需要装饰勋章，或者在规定需要完全按照爵位装扮时穿着，比如皇室典礼或政府重大庆祝典礼。

06|

ชุดไทยศิวาลัย ตั้งชื่อตามพระที่นั่งศิวาลัย ซิ่นแบบไทยจักรพรรดิ ใช้ซิ่นไหมหรือยกทอง มีชายพกเสื้อ ตัดแบบแขนยาว ผ่าหลัง เย็บติดกับผ้าซิ่นคล้ายไทบรมพิมาน แต่ห่มปักลายไทยอย่างแบบไทยจักรพรรดิทับโดยไม่ต้องมีแพรจีบรองพื้นก่อน ใช้ในโอกาสพิเศษที่กำหนดให้แต่งกายเต็มยศ เหมาะสำหรับเวลาที่มีอากาศค่อนข้างเย็น
西瓦莱泰服：名字源于大皇宫西瓦莱殿，样式类似节基泰服，使用信麦或优通泰丝缝制，腰间有布结，长袖，背后镂空，与下半身的筒裙缝制在一起，披类似乍迦博碧曼的泰丝，但是无须收紧。在规定需要完全按照爵位装扮时穿着，适合在天气较冷的时候选用。

07|

ชุดไทยจิตรลดา ตั้งชื่อตามพระตำหนักจิตรลดารโหฐาน ใช้ผ้าไหมเกลี้ยงมีเชิง หรือทอยกดอกทั้งตัวก็ได้ตัดเป็นซิ่นยาวเสื้อคนละท่อนกับซิ่น คอกลมมีขอบตั้งน้อยๆ ผ่าอก แขนยาว เป็นชุดไทยที่ใช้ในพิธีกลางวัน ใช้ในโอกาสพิเศษ เช่น งานพระราชพิธีต่างๆ รับประมุขจากต่างประเทศที่มาเยือนอย่างเป็นทางการ ไม่ต้องประดับ เครื่องราชอิสริยาภรณ์
吉拉达泰服：根据吉拉达宫取名，使用格亮或通优多泰丝制成，长筒裙，上衣与筒裙分成两段，圆领，略微有立起的边缘，扣子排列于上衣中间，长袖，是用于白天活动的泰服，例如皇室的各种活动、迎接外国元首访问等，不需要佩戴徽章。

08|

ชุดไทยเรือนต้น ใช้ผ้าไหมมีลายริ้ว ตามขวางหรือตามยาว หรือใช้ผ้าเกลี้ยงมีเชิงซิ่น ยาวจรดข้อเท้า เสื้อใช้ผ้าสีตามริ้วซิ่นหรือเชิงซิ่นเสื้อคนละท่อนกับซิ่น แขนสามส่วน กว้างพอสบาย ผ่าอก กระดุม 5 เม็ด คอกลมตื้นไม่มีขอบตั้งที่คอ ใช้แต่งในงานที่ไม่เป็นพิธีการหรือในโอกาสปกติและต้องการความสบาย เรียบง่าย เช่น งานกฐิน เที่ยวเรือ งานทำบุญ วันสำคัญทางศาสนา ข้อสำคัญต้องเลือกใช้ผ้าที่ใช้ตัดให้เหมาะสมกับเวลาและสถานที่
Reunton泰服：使用带有格纹的泰丝制成，花纹可以斜置也可以横置，也可以用格亮泰丝缝制，长度至脚踝，上衣的颜色与格纹相同，与下半身筒裙分开，约七分袖，衣袖稍宽，上衣中间开口，排列五个纽扣，浅圆领，无凸起边缘。在非正式场合或者一般情况下穿着，主要前调舒适简约，比如佛衣赠送仪式、游船、做功德仪式等宗教活动，重点是要选择符合时间和场合的布进行缝制。

ชุดไทยพระราชนิยมเหล่านี้สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ได้ทรงใช้ในโอกาสต่างๆ หลายครั้ง จนเป็นที่รู้จักแพร่หลายและชื่นชมกันทั่วไปทั้งในและต่างประเทศ ซึ่งชุดไทยพระราชนิยมนี้ได้ปรับปรุงการนุ่งห่มแบบโบราณมาเป็นการสวมใส่อย่างง่าย แต่ยังใช้ผ้าไทยและเครื่องประดับไทยอย่างโบราณ ซึ่งเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว และได้พัฒนารูปแบบการตัดเย็บ การปัก และการจัดองค์ประกอบของชุดให้มีความเหมาะสมที่สุด เพื่อรักษามรดกอันทรงคุณค่าของบรรพบุรุษไว้ให้คงอยู่สืบไป
上述这些泰服诗丽吉王太后也曾在各个场合多次穿着，所以也被国内外很多人熟知，她将古代的衣着打扮进行调整，成为了大家看到的简便舒适的穿着，但仍然像古代一样使用泰丝和装饰物，这也是它们的独特之处；另外还改进了缝制刺绣的技术，将服装的各个部位调整到最合适的样式，目的是传承祖先留下的宝贵遗产。